Proefschrift S. Braster
Op 13 juni 1996 werd aan de Erasmus Universiteit Rotterdam het academische proefschrift De identiteit van het openbaar onderwijs verdedigd door Sjaak Braster. Deze dissertatie was begeleid door de Rotterdamse onderwijssociologen prof. dr. Han Leune als promotor en dr. Mart-Jan de Jong als co-promotor. Over één van de conclusies van het boek - slechts een kwart van de openbare basisscholen kan worden betiteld als "actief pluriform" - werd op 27 juni 1996 reeds schriftelijke vragen gesteld in de Tweede Kamer, nadat eerder op 14 juni 1996 het proefschrift was besproken in het tijdschrift Binnenlands Bestuur. Staatssecretaris van onderwijs Tineke Netelenbos zou antwoorden dat de uitkomsten van het onderzoek een goede prikkel konden zijn voor de verantwoordelijke gemeenten, als bestuur van het openbaar onderwijs zou werken aan de realisering van de specifieke doelstelling van het openbaar onderwijs zoals vastgelegd in artikel 29 van de Wet op het basisonderwijs. Daarin werd gesproken over onderwijs met aandacht voor de levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden zoals die leven in de Nederlandse samenleving hetgeen zou moeten gebeuren met onderkenning van de betekenis van de verscheidenheid van die waarden.
Die doelstelling staat nog steeds overeind in de 21ste eeuw. Nu de leidende rol van de gemeente als bestuur van het openbaar onderwijs is overgenomen door openbare stichtingen - een optie die mogelijk werd in het jaar dat het proefschrift verscheen - is er nog steeds aanleiding om binnen het openbaar onderwijs te werken aan de concretisering van de actieve pluriformiteit als doelstelling. Deze digitale versie van de dissertatie die in 1996 werd gepubliceerd door de Groningse uitgever Wolters-Noordhoff, biedt daarvoor nog steeds handvaten. Het bevat daartoe niet alleen een geschiedenis van de grondslagen van het openbaar onderwijs, maar ook een classificatie van de uitingsvormen van de identiteit van de openbare basisschool, alsmede een model waarmee kan worden verklaard waarom sommige leerkrachten meer werk maken van het aandacht besteden aan actieve pluriformiteit dan anderen.
De digitale versie van dit boek over de identiteit van het openbaar onderwijs is het startpunt van een website waarin in de nabije toekomst meer informatie beschikbaar zal komen over het openbaar onderwijs als onderwerp van studie. Het volledige boek is als een pdf-file beschikbaar gesteld door de Erasmus Universiteit. Het bestand is gratis te downloaden en volledig doorzoekbaar op trefwoorden met de optie ctrl-f.
Sjaak Braster
